Vaste bezoekers van TEDx weten: zo’n event verandert je kijk op de wereld. Of minimaal op je eigen leven. Spreker na spreker. Talk na Talk, Inzicht na inzicht. En als het thema van de avond PerspectIF luidt, is er helemaal geen ontkomen aan.
TEDxHaarlem in de PHIL Haarlem stond dus in het teken van PerspectIF. Maar er was nog een rode draad in het programma van deze elfde editie: saamhorigheid. Of community.
De Haarlemse wethouder Bas van Leeuwen van onderwijs, jeugd, mobiliteit en parkeerbeleid opende de avond, samen met onze geweldige en energieke moderator Nick Hoogendorp. John Brewster, de nieuwe licentiehouder van TEDxHaarlem, sloot de avond af, met een oproep om TEDxHaarlem volgend jaar weer bij te wonen: hetzij als publiek, hetzij als vrijwilliger, hetzij als spreker.
En tussendoor?
De kracht van de Marron
Community-builder Gordon Sana ontdekte als kind de kracht van de Marron-community. Die slaafgemaakten vochten zich halverwege de 18e eeuw vrij en trokken van de plantages de binnenlanden in. In het oerwoud waren ze echter nog nooit geweest, dus ze moesten van de inboorlingen leren hoe daar te overleven. Dat vroeg een extreem aanpassingsvermogen en om een nederige opstelling richting die inboorlingen. Zij wisten waar je eten kon vinden en waar te schuilen. Cruciale kennis om te overleven! Aan het einde van zijn Talk daagt Gordon ons uit. In elk mens zit een stukje Marron. Durf jij de Marron in jezelf naar boven te halen?
‘Smile at a stranger’
Beate Völker houdt ons voor dat een netwerk met alléén maar sterke verbindingen, ideaal lijkt, maar dat zeker niet is. Juist zulke extreem verbonden netwerken staan erom bekend dat het aantal moorden binnen eigen kring bijvoorbeeld hoger ligt dan gemiddeld.
Een gezonde mix van sterke en minder sterke connecties, is een beter uitgangspunt. Beate zegt dan ook: ga nieuwe verbindingen aan, ‘smile at a stranger’. Of gedraag je eens onverwachts binnen je kleine kring. En het verhaal dat we via zes stappen met iedereen ter wereld verbonden zijn? Dat is dus helemaal niet waar. Die ene brief komt via-via nooit aan bij die boekhandel in Groningen. Sterker: die brief verlaat jouw bubbel waarschijnlijk nooit.
Roadtrip for life
Joost Bazelmans weigert de reizen op te geven die hij sinds jaar en dag maakt met zijn beste vriend Michiel. Michiel is aan een rolstoel gebonden, zijn ziektebeeld is progressief. Reizen met het vliegtuig is inmiddels geen optie meer. Maar de mannen zijn creatief en Joost bouwt, handig als hij is, met hulp van velen een Mercedes Sprinter om. Zodat hij en Michiel hun grootste hobby niet hoeven opgeven. Er wordt een tillift in de camper geplaatst. Er komt een betrouwbare stroomvoorziening. En minstens zo belangrijk: Michiel kan voorin zitten, op de passagiersplek, zodat hij kan genieten van het uitzicht tijdens de roadtrip for life. De volgende reis gaat naar Scandinavië en inmiddels hebben al verschillende anderen de camper gebruikt voor hún droomvakanties – binnen en buiten Nederland. Een voorbeeld dat navolging verdient en laat zien: limitations make us more free.
Het kind in de kelder
Marco Derksen neemt ons mee naar de fictieve stad Omelas. Een fijne plek, met schone lucht, veel ruimte, zonder slavernij of oorlogen. Maar al die vrede en vreugde is gebouwd op een groot geheim. Want ergens in de kelders van Omelas wordt een kind vastgehouden onder vreselijke omstandigheden. Iedereen weet dat, niemand spreekt erover of doet er iets aan. Want als dat geheim uitkomt, en het kind bevrijdt wordt, gaat Omelas ten onder.
Marco groeide op tijdens de Tweede Hypecycle en ging volledig mee in de social media-hype. Om vervolgens tot de conclusie te komen dat er óók gevaren aan kleefden. Dat ‘kind in de kelder’ zag hij als techoptimist toen te laat. In zijn Talk waarschuwt hij voor een nieuw kind, de opkomst van Artificial Intelligence. Wat is de prijs van AI, zo houdt hij ons voor?
Nooit meer tussen haakjes
Als kind woonde Iris Koolen eerst bij haar opa en oma, later bij haar oom en tante. Dat zorgde ervoor dat ze op de familiestamboom uiteindelijk twee keer vermeld werd. Eén keer normaal, bij haar natuurlijke ouders die uit beeld waren geraakt. Eén keer tussen haakjes.
Tussen haakjes staan, er eigenlijk niet zijn, het was haar moment van bedoeling. Want, hoe pijnlijk ook, het zette haar aan tot het bereiken van bijzondere doelen, zoals het oprichten van diverse bedrijven in onder andere het onderwijs. Kinderen krijgen gemiddeld 102 keer per jaar een cijfer op school. Ze leren voor een toets, om de stof vervolgens direct te vergeten. Is dat hoe wij onze kinderen willen opleiden? Focus niet wat op kinderen kunnen worden, maar op wat ze zíjn. Iedereen kent z’n bedoeling. En nooit meer tussen haakjes.
TTT-bril
Okrah Donkor is een van de oprichters van Triple Threat – een jongerencommunity in Schalkwijk. Zijn moeder was Fries, zijn vader Ghanees, twee uitersten. Okrah had als kind veel gemeen met de jongens uit zijn omgeving. Op één ding na. Zijn moeder kende de weg in het systeem. Zij zorgde dat hij voorbereid was als er een toets was. Zij belde de school als het niet goed ging. Alles was verder hetzelfde, tussen Okrah en zijn vrienden, op dat ene ding na. Zijn moeders kunde om het systeem te doorgronden.
Dat zette hem aan het denken en via Triple Threat wijst hij nu jongeren de weg. Daarbij wordt naar jongeren gekeken door een TTT-bril, geen systeembril. Is iemand lastig of weet hij juist precies wat ‘ie wil? Heeft iemand een grote mond of is het een leider? Door jongeren in het licht te zetten, komen ze verder.
Tot volgend jaar, tot TED!
Fotografie: Shannon Kanhai, Nathania Margarita
